Psychologische eerste hulp

(for English, see below)

Wanneer een (natuur)ramp een gebied verwoest of een oorlog een land in puin achterlaat voelen veel mensen zich bang, verdrietig of machteloos. Niet alleen personen die direct betrokken zijn, maar ook hulpverleners, familieleden en anderen die zich aan een ramp of oorlog relateren kunnen te maken hebben met (her)traumatisering of overweldigende gevoelens. 

Zorgprofessionals in de geestelijke gezondheidszorg zijn zich bewust van de impact die natuurrampen of oorlogen kunnen hebben op het mentale welzijn van mensen. Velen van hen ervaren dan ook de wens om bij te dragen aan de psychosociale zorg van getroffenen. Psychologische eerste hulp is sociale en psychische (emotionele) ondersteuning direct na een ramp of crisis. 

De onderstaande piramide laat zien wat slachtoffers nodig hebben:

When a (natural) disaster ruins an area, or a war destroys a country, many people feel scared, sad or powerless. Not only people who are directly involved, but also (health)care providers, family members and others who relate to a disaster of war can experience (re)traumatization or overwhelming feelings. 

Mental health professionals are aware of the impact that (natural) disasters or wars can have on people’s mental well-being. Many of them therefore experience the desire to contribute to the psychosocial care of those affected. Psychological first aid is social and psychological (emotional) support immediately after a disaster or crisis. The pyramid above shows what victims need.

Zelfhulpmiddelen (Self-help tools)

Ik wil informatie over trauma
I want information on trauma

Ik ervaar trauma- of stress gerelateerde klachten, wat kan ik doen?
I experience trauma-, or stress related symptoms, what can I do?

Informatie voor zorprofessionals en vrijwilligers (Information for Healthcare workers and volunteers)

  • Benefietwebinar (NL): Eerste psychologische hulp aan oorlogsgetroffenen
    In dit webinar worden adviezen gegeven en richtlijnen gedeeld over effectieve eerste (psychologische) hulp aan mensen in of gevlucht uit een oorlogssituatie. De sprekers waren prof. Dr. Marit Sijbrandij, expert op het gebied van onderzoek en richtlijnen over het wereldwijd opschalen van psychologische hulp in acute situaties, en Drs. Sjef Berendsen, Klinisch psycholoog en psychotraumatherapeut met jarenlange ervaring in de acute hulpverlening bij oorlog en rampen.
    Klik hier voor het terugkijken van het webinar.

Klik hier voor de presentatie van Iryna Frankova

Klik hier voor de presentatie van Marit Sijbrandij

Klik hier voor de presentatie van Sjef Berendsen

Spreek met een specialist (Talk to a specialist)

Vind een psychotraumatherapeut (find a psychotraumatherapist):

Gratis online hulp (Free online help):

Niet gratis toegankelijk (Not free of charge):

Hotlines:

Adviezen over het bieden van eerste (psychologische) hulp vanuit de NtVP

Laat je horen

Zolang er oorlog is, worden families uit elkaar gescheurd en gaat traumatisering door. Het helpen creëren van veiligheid is misschien wel de eerste psychologische hulp die je kunt bieden.

Beste collega , alleen kunnen we de oorlog niet stoppen maar samen wel. Start of sluit je aan bij publieke acties en initiatieven die de politiek kunnen beïnvloeden en initiatieven die getroffenen laten weten dat ze er niet alleen voor staan.

Help de oorlog en traumatisering te stoppen: laat je horen!

Eerste hulp: basisbehoeften en sociale steun

We willen benadrukken dat mensen in oorlogssituaties en mensen die natuurrampen hebben meegemaakt in eerste instantie veiligheid en basisbehoeften nodig hebben (zoals onderdak en voeding). Er zijn verschillende organisaties die deze hulp coördineren waarbij vrijwilligers en uw goederen en donaties zeer welkom zijn. 

Daarnaast is sociale steun uit de eigen omgeving essentieel en kunt u wellicht iets betekenen door contact met familie, vrienden en andere naasten te faciliteren of te ondersteunen. 

Psychosociale hulp in de acute fase

Van de mensen die uit Oekraïne vluchten of die de aardbeving in Turkije of Syrië hebben overleefd, heeft lang niet iedereen direct psychologische hulp nodig na traumatische ervaringen. Het is normaal dat mensen in deze tijden acute stressklachten ervaren. Ons advies is om ook te kijken naar de veerkracht en het sociale netwerk van mensen en er op alert blijven dat mensen niet onnodig gemedicaliseerd en/of behandeld worden. 

Richtlijnen voor acute zorg

Voor mensen die vragen om psychologische hulp zijn er richtlijnen voor zorgverleners die nuttig kunnen zijn. Op deze pagina worden dos and don’ts  geboden voor het bieden van eerste psychologische hulp.

Gecoördineerde zorg

Er zijn professionele organisaties en structuren die momenteel eerste psychologische hulp bieden en coördineren.

Wilt u eerste psychologische hulp bieden aan mensen in of uit Oekraïne, Turkije of Syrië, verwijs mensen naar deze professionele organisaties en instanties in de eigen omgeving:

Zie hier het lokale aanbod in Oekraïne: https://www.humanitarianresponse.info/en/operations/ukraine/mental-health-and-psychosocial-support

Of meldt u zichzelf aan bij professionele organisaties die psychologische hulp bieden in crisissituaties (zie richtlijnen). Een voorbeeld van zo’n organisatie is Stichting Wereldpsychologen.

Een helder overzicht van organisaties die hulp kunnen bieden op verschillende vlakken, is te vinden op de website van Vluchtelingenwerk Nederland.

Heeft u zelf tips voor psychologen en andere therapeuten in het veld? Dan kunt u ons bereiken via onze sociale mediakanalen, of mailen naar communicatie@ntvp.nl