Interview met Judith Daniels: De impact van traumabehandeling
Bron: VGCt
Op 3, 4 en 5 november vindt het VGCt najaarscongresn plaats. In het congres-magazine staat een interessant interview met Judith Daniels over secundaire traumatisering bij traumatherapeuten.
Hoe houden behandelaren van traumagerelateerde klachten zichzelf gezond? Met die vraag houdt Judith Daniels zich bezig. Zij is hoogleraar Klinische psychologie en Experimentele psycho-pathologie aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en doet onderzoek naar secundaire traumatisering bij behandelaren van traumagerelateerde klachten.
Waarom is de bovenstaande vraag zo relevant?
‘Veel behandelaren maken zich zorgen over de impact die het geven van traumagerichte therapie op henzelf heeft. Hierdoor zijn veel therapeuten terughoudend in het geven van een dergelijke therapie.’
Zijn hun zorgen terecht?
‘Gedeeltelijk wel, want zij krijgen vaak allerlei beelden voorgespiegeld en details te horen. Als je daar niet mee kunt omgaan, loop je het risico om zelf traumaklachten te ontwikkelen, wat we secundaire traumatisering noemen. Zes tot acht procent van de behandelaren van trauma krijgt zelf last van traumagerelateerde klachten.’
Trauma’s vermijden
Klachten zijn niet te behandelen zon der naar traumaverhalen te luisteren?
‘Behandeltechnieken hebben verschillende niveaus van blootstelling. Soms luistert de therapeut naar het gehele narratief, soms wordt een kleine selectie van de herinneringen besproken. Maar in the end zul je als behandelaar toch iets moeten met de traumatische ervaringen van de patiënt.’
Vermijden behandelaren dat?
‘Uit ons onderzoek blijkt dat veel hierin opgeleide therapeuten inderdaad vermijden om al te diep op traumatische herinneringen in te gaan.’
En maken behandelaren dat ken baar aan de patiënt?
‘Het begint al bij de selectie, veel behandelaren weigeren patiënten met een traumagerelateerde stoornis. Gelukkig heeft Nederland een specialistisch hulpaanbod, dus kunnen de meeste patiënten uiteindelijk altijd wel ergens terecht. Maar in het algemeen zorgt het voor onnodig veel doorverwijzingen.’
Wat is het grootste probleem?
‘Als zeven tot acht procent van de traumabehandelaren zelf symptomen ontwikkelt, is het goed om te kijken naar de risicofactoren en naar wat je als behandelaar kunt doen als je deze klachten ontwikkelt.’
Symptomen secundaire traumatisering
Wat zijn de symptomen van secundaire traumatisering?
‘Toen ik met mijn onderzoek begon, werkte ik samen met een geheugen onderzoeker. Mijn hypothese was dat je geen echte indringende herinneringen kunt hebben aan een gebeurtenis waar je niet zelf bij betrokken was. Maar inmiddels heeft ook neurowetenschappelijk onderzoek laten zien dat mensen wel degelijk indringende herinneringen kunnen overhouden aan traumatische gebeurtenissen die anderen aan je beschreven, zonder dat je daar zelf bij was. Dus dit is gewoon menselijk. Maar mogelijke symptomen zijn gelijk aan die van PTSS, zoals: er constant aan moeten denken, nachtmerries, slaapproblemen, beelden. En als de symptomen het dagelijks functioneren belemmeren, is het misschien tijd om er iets aan te doen.’
Wat adviseer je behandelaren met secundaire traumatisering?
‘Om steun te vragen aan je collega’s en met hen dezelfde behandeling te
volgen als met onze patiënten. Helaas is het voor veel behandelaren
nog een taboe om hiervoor zelf bij collega’s in behandeling te gaan.’
Wat zijn de risicofactoren voor secundaire traumatisering?
‘Die vraag bewaar ik voor op het congres, waar ik onze nieuwste onder
zoeksresultaten presenteer.’