19 februari 2019
Auteurs: Ingo Schäfer, Annett Lotzin, Philipp Hiller, Susanne Sehner, Martin Driessen, Thomas Hillemacher, Martin Schäfer, Norbert Scherbaum, Barbara Schneider & Johanna Grundmann

Originele titel: A Multisite Randomized Controlled Trial of Seeking Safety vs. Relapse Prevention Training for Women with Co-Occurring Posttraumatic Stress Disorder and Substance Use Disorders

Achtergrond: Comorbide posttraumatische stressstoornis (PTSS) en middelengebruik stoornissen (MGS) houden verband met een ernstiger beloop en slechtere uitkomsten van enkel 1 van de 2 stoornissen. In Europa zijn weinig behandelingen geëvalueerd voor PTSS en MGS. Veiligheid zoeken, een geïntegreerde cognitieve-gedragsbehandeling op basis van een handleiding, is aangetoond als effectief in onderzoeken uitgevoerd in de Verenigde Staten.
Doel: Om de effectiviteit van Veiligheid Zoeken plus Treatment as Usual (TAU) in vrouwelijke poliklinische patiënten met PTSS en MGS te vergelijken met terugvalpreventietraining (TVP) plus TAU, en enkel TAU te toetsen.
Methode: In vijf Duitse onderzoekscentra werden in totaal N = 343 vrouwen gerandomiseerd naar een van de drie onderzoekscondities. Ernst van PTSS (primaire uitkomst), middelengebruik, depressie en emotieregulatie (secundaire uitkomsten) werden gemeten bij baseline, post-behandeling en bij 3 en 6 maanden post-behandeling.
Resultaten: Deelnemers woonden M=6.6 sessies (Veiligheid Zoeken), en M=6.1 (TVP) sessies bij. In een intent-to-treat analyse lieten Veiligheid Zoeken plus TAU, TVP plus TAU en enkel TAU vergelijkbare verminderingen van PTSS ernst gedurende de studieduur zien. Veiligheid Zoeken plus TAU toonde superieure effectiviteit vergeleken met enkel TAU zien op depressie en emotieregulatie, en TVP plus TAU was effectiever dan enkel TAU op het aantal middelenvrije dagen en ernst van alcohol. Minimale-dosesanalyses suggereren aanvullende effecten van beide programma’s onder deelnemers die minstens acht groepssessies bijwoonden.
Conclusies: Wat betreft PTSS symptomen was een korte dosis Veiligheid Zoeken en TVP aanvullend op TAU niet superieur aan enkel TAU in vrouwen met PTSS en MGS. Echter lieten Veiligheid Zoeken en TVP grotere verminderen dan enkel TAU zien op andere domeinen van psychopathologie en middelengebruik uitkomsten respectievelijk. Toekomstige studies zouden verdere variabelen moeten onderzoeken, zoals welke aspecten van de elke behandeling aanspreken voor bepaalde patiënten, en hoe deze het best kunnen worden gedissemineerd.

Citatie: Ingo Schäfer, Annett Lotzin, Philipp Hiller, Susanne Sehner, Martin Driessen, Thomas Hillemacher, Martin Schäfer, Norbert Scherbaum, Barbara Schneider & Johanna Grundmann (2019) A multisite randomized controlled trial of Seeking Safety vs. Relapse Prevention Training for women with co-occurring posttraumatic stress disorder and substance use disorders, European Journal of Psychotraumatology, 10:1, DOI: 10.1080/20008198.2019.1577092

Sleutelwoorden: Posttraumatische Stressstoornis, Middelengebruik Stoornis, Dubbele Diagnose, Trauma, Verslaving, Alcoholmisbruik, drugsmisbruik, Randomized Controlled Trial, Veiligheid Zoeken, Terugvalpreventie.

Vertaling door Steven de Jong

Geaccepteerd voor publicatie op 23 januari 2019, online gepubliceerd op 19 februari 2019.

Meer European Journal of Psychotraumatology

Alle European Journal of Psychotraumatology
Het European Journal of Psychotraumatology (EJPT) is een peer-reviewed, interdisciplinair wetenschappelijk tijdschrift dat deel uitmaakt van de European Society for Traumatic Stress Studies (ESTSS).    Het EJPT heeft als doel om wetenschappers, behandelaren en experts te betrekken bij de belangrijkste vraagstukken rond stress en trauma, waaronder individuele gebeurtenissen, herhaalde of chronische trauma's, grootschalige rampen en geweld.