22 januari 2019
Auteurs: Jurriaan Jacobs, Marjolaine Oosterbeek, Lars G. Tummers, Mirko Noordegraaf, C. Joris Yzermans & Michel L. A. Dückers

Originele titel: The organization of post-disaster psychosocial support in the Netherlands: a meta-synthesis

Achtergrond: Ondanks meerder oproepen voor een meer evidence-based aanbod van psychosociale ondersteuning na rampen zijn systematische analyses van het hulpaanbod na rampen schaars.
Doel: Het evalueren van de organisatie van psychosociale ondersteuning na rampen bij verschillende rampen en het identificeren van determinanten.
Methoden: We voerden een meta-synthese uit op basis van wetenschappelijke literatuur en evaluaties van psychosociale ondersteuning na rampen na 12 Nederlandse rampen en grote crisissituaties tussen 1992 en 2014. We voerden een systematische zoekopdracht en een sneeuwbalmethode uit en includeerden 80 evaluaties, zowel grijze als wetenschappelijke documenten.
Resultaten: Veel documenten richten zich op de prevalentie van mentale gezondheidsproblemen. Slecht enkele documenten zijn primair gericht op de organisatie van psychosociale ondersteuning na rampen en de determinanten daarvan. Het materiaal laat zien hoe, over het beloop van twee decennia, de organisatorische context van psychosociale hulp na rampen in Nederlands is beïnvloed door veranderen in wetgeving, beleidsraamwerken, evidence-based richtlijnen en de oprichting van formele expertise structuren voor het ondersteunen van nationale en lokale overheden en publieke diensten. Terugkerende organisatorische issues als reactie op gebeurtenissen zijn geassocieerd met onderling gerelateerde evaluatiethema’s waaronder planning, training, registratie en aanbod van informatie en sociale erkenning. Voor elke evaluatiethema identificeren wij factoren die de organisatie van psychosociale ondersteuning tijdens de voorbereidende, acute en herstelfasen bevorderen of belemmeren.
Discussie: De meta-synthese laat zien dat psychosociale dienstverlening is gegroeid van monodisciplinair naar een multidisciplinair veld over tijd. Suboptimale interprofessionele samenwerking vormt een terugkerende bedreiging voor kwaliteit van dienstverlening. Ondanks de ontwikkeling van kennis, ontbreekt systematische en kritische evaluatie van het functioneren van psychosociale ondersteuning na rampen in Nederland. Verdere professionaliseren wordt gekoppeld aan verbetering van evaluatie- en leerroutines.

Kernwoorden: rampen; herstel; psychosociale ondersteuning; evaluatie; organisatorische factoren; interprofessionele samenwerking

APA citatie: Jacobs, J., Oosterbeek, M., Tummers, L. G., Noordegraaf, M., Yzermans, C. J., & Dückers, M. L. A. (2019). The organization of post-disaster psychosocial support in the netherlands: A meta-synthesis. European Journal of Psychotraumatology, 10(1), 1544024. doi:10.1080/20008198.2018.1544024

Vertaling door Lonneke I.M. Lenferink

Geaccepteerd voor publicatie op 12 oktober 2018, online gepubliceerd op 22 januari 2019.

Meer European Journal of Psychotraumatology

Alle European Journal of Psychotraumatology
Het European Journal of Psychotraumatology (EJPT) is een peer-reviewed, interdisciplinair wetenschappelijk tijdschrift dat deel uitmaakt van de European Society for Traumatic Stress Studies (ESTSS).    Het EJPT heeft als doel om wetenschappers, behandelaren en experts te betrekken bij de belangrijkste vraagstukken rond stress en trauma, waaronder individuele gebeurtenissen, herhaalde of chronische trauma's, grootschalige rampen en geweld.